İTHALAT – İHRACAT MESLEK ELEMANI
TANIM
Uluslararası ticaret işlemlerinin yürütülmesinde aktif olarak görev alan kişidir.
GÖREVLER
Uluslararası mal alım-satımı için bağlantılar kurar, gerekli sözleşmelerin yapılmasını sağlar, Yurt dışından satın alınan malların zamanında gelmesi için işi sürekli olarak takip eder, Yurt dışına satılacak malların (ihraç mallarının), gideceği ülkedeki firmaya zamanında ve istenilen şekilde teslimini gerçekleştirir, Yurt dışından alınan malın parasının (bedelinin) sözleşmeye uygun olarak ödenmesini ve yurt dışına satılan malın parasının da zamanında tahsil edilmesini
sağlamaya çalışır, Dışalım ve dışsatımla (ithalat ve ihracat) ilgili yasa ve yönetmelikleri sürekli izler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
İthalat ve ihracatla ilgili mevzuat kitapları, Kırtasiye malzemeleri, Büro malzemeleri, telefon, faks, bilgisayar, hesap makinesi vb.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İthalat-ihracat meslek elemanı olmak isteyenlerin; Üst düzeyde genel yeteneğe sahip, Ekonomi, ticaret ve büro işlerine ilgi duyan, Ayrıntılara dikkat eden, sorumluluk sahibi, Başkaları ile iyi iletişim kurabilen, başkalarını etkileyebilen, Girişimci kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İthalat-ihracat meslek elemanları büroda çalışırlar. Zaman zaman iş takibi için seyahat etmeleri gerekebilir. İş genellikle oturarak yürütülür.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslek elemanları ithalat-ihracatla uğraşan tüm işyerlerinde iş bulabilirler. Yabancı dil bilgisi çok iyi olanların iş bulma sorunu yoktur. Bankaların kambiyo bölümü meslek elemanlarının çalışabileceği yerlerdir. Avrupa Birliğine girildiğinde bu meslek elemanlarına olan talebin artacağı düşünülmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, çeşitli üniversitelere bağlı meslek yüksekokullarının “İthalat-İhracat”
programında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerinin A-Grubu (Ticaret Lisesi Fen), Bankacılık, Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, Genel Hizmetler(Demiryolu), İşletme,İşletmecilik(Demiryolu), Muhasebe, Sigortacılık, Tesis İşletmeciliği, Ticaret, Bilgisayarlı Muhasebe bölümlerinden ve Ticaret Liselerinin Kol Ayrımı Olmadığı Dönemde Bitirenler; “İthalat-İhracat” ön lisans programına sınavsız olarak girebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri, yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA-1)” puanı almaları koşulu ile sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara istedikleri taktirde Y-ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
İthalat ve ihracat alanında üniversitelerde verilen eğitimin süresi 2 yıldır. Eğitim süresince, İktisat, İşletme, Muhasebe, Temel Hukuk, İthalat Tekniği, Bilgi İşlem Kamu Maliyesi, Ticaret Hukuku, Uluslararası İktisat, İhracat Tekniği, Vergileme Tekniği, İstatistik, İthalat Mevzuatı,
Finansman Teknikleri, Kambiyo İşlemleri, Gümrük Mevzuatı, Uluslar arası Pazarlama, Türkiye Ekonomisi, Dış Ticaret İngilizcesi, Dış Ticaret Muhasebesi, İhracat Mevzuatı, Gümrükleme İşlemleri, İthalat-İhracat Finansmanı, Dış İşlemlerde Teşvikler, Güncel Dış Ticaret Sorunları vb. dersler verilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları taktirde, Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri ilişkileri, Ekonomi, İktisat, İşletme, İşletme Bilgi Yönetimi, İşletme – İktisat, Sermaye Piyasası, Uluslar arası finans, Uluslar arası İşletmecilik, Uluslar arası Ticaret, Uluslar arası Ticaret ve İşletmecilik Lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. Meslek elemanları bilgilerine, yeteneklerine ve iş tecrübelerine bağlı olarak çeşitli yönetim kademelerinde yer alabilirler. Firmalarda dış ticaret müdürü olabilirler.
İŞLETMECİ
TANIM
Otel, banka, sigorta, maden, reklamcılık gibi mal ve hizmet üreten işletmelerde üretim, yönetim, para kaynakları, muhasebe, satış, pazarlama konularında çalışan kişidir.
GÖREVLER
İşletmenin çevresi ile işletme sahibi ve çalışanlar arasında iletişimi sağlar, İşletmenin hangi ürün veya hizmeti, ne şekilde üretmesi halinde en üst düzeyde kar elde edileceği konusunda planlar yapar ve kararlar alır, İşletmede çalışanların birbirleri ile ilişkilerini, işletmenin gelişmesini sağlayacak şekilde düzenler, İşlerin teknik denetimini sağlar, beklenen amaçlarla ulaşılan amaçlar arasındaki farklılıkları belirler ve giderici önlemler alır, Üretim ve satışların kısa dönem sonuçlarını gözden geçirerek aylık ve yıllık üretim ve satış raporunu hazırlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER Bilgisayarlar, Basılı veya yazılı dokümanlar. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İşletmeci olmak isteyenlerin; Üst düzeyde akademik yeteneğe, Sayısal düşünme yeteneğine, Fikirlerini başkalarına aktarabilme ve insanları ikna edebilme gücüne, İleriyi görebilme ve fırsatları sezebilme yeteneğine, Bir işi planlayabilme ve planı uygulayabilme yeteneğine, Yüksek başarma güdüsü olan, yaratıcı, Başkaları ile işbirliği içinde çalışabilen, Matematik ve sosyal bilimlere ilgili, Sabırlı, anlayışlı, hoşgörülü, insan ihtiyaçlarına karşı duyarlı, Zamanı iyi kullanabilen kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İşletmeciler kamu veya özel sektöre ait işletmelerde görev alabilirler ya da varsa kendi işletmelerinde çalışabilirler (fabrikalar, bankalar, çeşitli firmalar). Çalışma ortamı temiz ve
rahattır. Çalışma saatleri genellikle düzenlidir. Çalışırken müşterilerle, sendikacılarla, sigorta
şirketleri, vergi daireleri personeliyle etkileşimde bulunabilirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Özellikle, büyük işletmelerde, fabrika ve atölyelerde üretim faaliyetlerinin planlanması, finansmanı, organizasyonunda yönetici ve işletmeci olarak çalışırlar. Ürünlerin pazarlanmasını organize ederler. Mal ve hizmet üreten kurum ve kuruluşlarda verimi artırmak için, planlama, yönetme ve denetleme konularında bilgi ve beceri kazanan işletme mezunlarının iş bulma olanakları oldukça geniştir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, çeşitli üniversitelere bağlı iktisadi ve idari bilimler fakültesi, Siyasal Bilgiler
Fakültesi veya işletme fakültelerinin “İşletme” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
İlgili bölüme,liseden sonra Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA-2)”
puan alarak girilebilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Eğitimleri süresince öğrenciler; Sosyoloji, Genel İşletme, Genel Muhasebe, Borçlar Hukuku, İşletme Bilimlerine Giriş, İşletme Yönetimi, Genel İktisat, Matematik, Ticaret Hukuku, Bilgisayara Giriş, Yönetim Ekonomisi, Şirketler Muhasebesi, Sermaye Piyasası, İş Hukuku, Personel Yönetimi, Maliyet Muhasebesi, İşletme Finansmanı, İşletmede Bilgisayar Kullanımı, Vergi Hukuku, Araştırma Yöntemleri, Uluslararası İşletmecilik, Kooperatifçilik gibi dersleri alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
İşletme öğrenimini tamamlayan öğrenciler lisans diploması almaya hak kazanırlar ve işletmeci unvanı ile çalışırlar. Lisanstan sonra bir lisans öğrenimine dayalı en az iki yarıyıl süren master eğitimi yapabilirler. Master’dan sonra da en az dört yarıyıllık programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan bir öğretimden sonra doktora eğitimi yapabilirler.
Kamu kurumlarında ve bankalarda yönetici, hesap uzmanı, müfettiş, kontrolör, mali analist olabilirler.
İŞLETME MÜHENDİSİ
TANIM
Bir işletmenin, işletmecilik ve mühendislik anlayışına uygun biçimde yönetilmesini, üretimden satışa kadar olan sürecin denetlenmesini sağlayan, hem mühendislik, hem işletme yöneticiliği konusunda bilgi sahibi olan kişidir.
GÖREVLER
Üretimde işgücü, para ve malzemenin en ekonomik biçimde kullanılması için gerekli düzenlemeleri yapar, İşletmelerde üretim faaliyetleri, üretilen ürünün pazarlanması ve maliyetin hesaplanması gibi işletme faaliyetleri arasında eşgüdümü sağlar, İşletmelerde, atölyelerde planlama, pazarlama ve finansman, insan kaynakları bölümlerinde görev alarak iletişim ağını güçlendirir, Üretim mühendisleri ile işletmeciler arasında iletişimi sağlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Çalıştığı alanla ilgili özel aletler ve hammaddeler, Bilgisayar, İmalat ve tasarımda kullanılan paket programlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İşletme mühendisi olmak isteyenlerin; Üst düzeyde akademik yeteneğe, Sayısal düşünme yeteneğine, Fikirlerini başkalarına aktarabilme ve insanları ikna edebilme gücüne, İleriyi görebilme ve fırsatları sezebilme yeteneğine, Yerinde kararlar alabilme ve plan yapabilme yeteneğine sahip, Yüksek başarma güdüsü olan ve yaratıcı, Matematik ve sosyal bilimlere ilgili, Sabırlı, anlayışlı, hoşgörülü, insan ihtiyaçlarına karşı duyarlı, Zamanı iyi kullanabilen, Ekip çalışması yapabilen kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İşletme mühendisleri kamu ve özel sektöre ait kuruluşlarda görev alabilirler (sigorta, maden, banka, çiftlik, fabrika vb.). Çalışma ortamı temiz ve rahattır. Çalışma saatleri genellikle düzenlidir. Çalışırken müşterilerle, sendikacılarla, sigorta şirketleri ve vergi daireleri personeliyle etkileşimde bulunabilirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Büyük işletmelerde, fabrikalarda ve atölyelerde üretim faaliyetlerinin planlanması, pazarlanması, finansmanı, organizasyonu ve kalite kontrolünde mühendis ve yönetici olarak görev yaparlar.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleki eğitim, İşletme Fakültelerinin “İşletme Mühendisliği” bölümünde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
İlgili bölüme girebilmek için Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) yeterli “Sayısal (SAY-2)” puan almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıl olup eğitim süresince; Fizik, Matematik, Kimya, Statik gibi temel mühendislik dersleri ile birlikte, İşletme Ekonomisi, Ekonomi, Maliye, Hukuk, Sosyal Psikoloji, Genel Muhasebe, İstatistik Yöntemleri, Yönetim Muhasebesi, Ulusal Gelir ve İstihdam, Üretim Yönetimi, Ekonometri, Finansman, Pazarlama Yönetimi, İşletme Hukuku,
Matematiksel Ekonomi, Yönetim ve Organizasyon, Pazarlama Araştırması, Ticaret Hukuku, Yöneylem Araştırması, Kalite Kontrol, Tesis Planlama, Türkiye Ekonomisi, Dış Ticaret, Kamu İşletmeciliği, Türk Vergi Sistemi, İşletme Politikası başlıklı branş dersleri okutulur. Okutulan derslerin bir bölümü temel mühendislik, bir bölümü işletmecilik ve bir bölümü de sayısal derslerdir. Öğrenciler ayrıca, bir kamu veya özel sektör işletmesinde üretim bölümlerinde ve idari bölümlerde staj yapmak zorundadırlar.
MESLEKTE İLERLEME
İşletme mühendisleri gelişen sanayi ve teknolojiye ayak uydurabilmek için bilgisayar ve yabancı dil konularında kendilerini geliştirebilirler,
Üniversitelerde öğretim üyesi olabilirler,
Başarılı olanlar işletmelerde üst düzey yöneticiliğe getirilebilirler.
İSTATİSTİKÇİ
TANIM
Toplumsal, ekonomik, kültürel, bilimsel olgu ve olaylarla ilgili bilgileri derleyen, derlemiş olduğu bilgileri istatistik tekniklerini kullanarak yorumlayan ve sayısal olarak ifade eden, karar vericiye öneriler sunan kişidir.
GÖREVLER
Hangi alanda ve hangi konuda bilgi toplayacağını belirleyerek konuyla ilgili plan yapar, İstenen bilgiyi almayı sağlayacak soru listesi (anket) hazırlar, Soru listesinin uygulanacağı grubun niteliklerini ve sayısını belirler, uygulayacak kişileri eğitir, Toplanan bilgilerin uygun yöntemlerle bilgisayara yüklenmesini sağlar, Bilgileri sınıflandırır, aralarındaki ilişkiyi belirler, Küçük bir gruptan elde edilen bilgilerin daha geniş gruplarda ne derece geçerli olduğu konusunda tahminlerde bulunur, testler yapar, Bilgileri tablolara işler, etkili bir biçimde sunumu için grafikler hazırlar, Değişik bilgi toplama yöntemleri önerir ve geliştirir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bilgisayar, istatistiksel paket programları, Hesap makinesi, İstatistik tablo ve cetveller.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İstatistikçi olmak isteyenlerin; Üst düzeyde akademik yeteneğe, Matematiksel kavramlarla düşünebilme ve problem çözebilme, soyut düşünme yeteneğine sahip, Derinliğine araştırmaya meraklı, Dikkatli, sabırlı, Ayrıntılarla uğraşmaktan sıkılmayan kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İstatistikçiler genellikle büroda bilgisayar başında çalışırlar. Bilgi toplama aşamasında zaman zaman alan çalışması yaparlar. Çalışma saatleri düzenlidir, ancak işin niteliği ve koşullarına göre değişkenlik gösterebilir. Çalışırken birinci derecede verilerle, özel anlamı olan sayı ve sembollerle uğraşırlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
İstatistikçiler; hastanelerin istatistik bürolarında, Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), Devlet Planlama Teşkilatı, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Türk Standartlar Enstitüsü, Türkiye Kömür İşletmeleri, bankalar, emniyet teşkilatı (özellikle trafik alanında) gibi kamu kuruluşlarının araştırma ve bilgisayar birimlerinde çalışırlar. Ayrıca piyasa ve kamuoyu araştırma şirketlerinde görev yapabilirler. Üniversitelerin istatistik bölümlerinde öğretim elemanı olarak çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleki eğitim, çeşitli üniversitelere bağlı fen-edebiyat ve fen fakültelerinin “İstatistik”, bölümünde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için, Lise veya dengi okul mezunu olmak, Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “İstatistik”, lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY-2)” puan almak, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “İstatistik”, lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıl olup eğitim süresince; istatistiğin işlevleri ve temel kavramları, yüzdeler ve oranlar, olasılık tanımı, değişken kavramı, ortalamalar ile ilgili uygulamalar, tahmin ve tahmin yöntemleri, örnekleme ve tamsayılar, simetri ve başlıklı ölçüler, araştırma çeşitleri, problem seçimi, bilgisayarın tanımı, sınıflandırılması, programlama olgusu, çok değişkenli istatistik teknikleri ve testleri, karar ve karar alma ortamları, unsurlar, kalite kontrol, bilimsel yöntem ve istatistiğin yeri, deney tasarım ilişkileri, proje kavramı ve çalışmaları gibi konularla, Ekonomi, Ekonometri, Halkla İlişkiler, Yönetime Giriş, İşletme, İktisat gibi dersler verilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Mesleki eğitimlerini tamamlayan istatistikçiler kamu sektöründe görev alırlarsa, çeşitli kademelere yükselebilirler. (şef, müdür yard., müdür vb.) Meslek elemanları üniversitelerde öğretim üyesi olarak çalışmak isterlerse, akademik olarak yükselme olanağına sahip olurlar (master, doktora yapabilir daha sonra yardımcı doçent, doçent ve profesör olabilirler). İstatistikçiler matematiksel ve uygulamalı istatistik, yöneylem araştırması, bilgi istemleri, aktüerya ve sigortacılık alanında uzmanlaşabilirler.
İPEKBÖCEĞİ TEKNİKERİ
TANIM
İpekböceği yetiştirme ve ipek elde etme alanında, ziraat mühendisine (zootekni uzmanı)
yardımcı olarak çalışan kişidir.
GÖREVLER
Hayvansal üretim (zootekni) alanında uzmanlaşmış ziraat mühendisi tarafından hazırlanan ipekböceği barınak planını inceler, Plana göre barınakların yapılması için gereken malzemeyi sağlar, Çalışmaları plana uygun olarak yürütür, İpekböceği kozalarının alınması, barınakların temizlenmesi için gereken çalışmaları yapar, İpekböceği cinsinin iyileştirilmesi ve böcek hastalıkları ile savaşım için yapılan planları uygular, İpekböceğinin beslenmesi için kaliteli dut yaprağı üretilmesine çalışır, İpeğin elde edilmesi ve pazarlanması ile ilgili çalışmaları yürütür, İpekböceği üretimine danışmanlık yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
İpekböceği barınaklarının bakım ve onarımı için gereken çeşitli alet ve malzemeler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İpekböceği teknikeri olmak isteyenlerin; Biyolojiye ilgili ve bu alanda başarılı, Dikkatini belli bir noktada toplayabilen ve ayrıntıları algılayabilen, İpekböceği üretimine ilgi duyan, Yönergelere uygun çalışabilen, sorumluluk sahibi, kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İpekböceği teknikeri kapalı ve oldukça loş ortamlarda çalışır. Görevini yaparken mühendislerle, işçilerle ve ipekböceği yetiştiricileri ile iletişim halinde olabilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
İpekböceği teknikerleri; Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığına bağlı ipekböceği üretim merkezlerinde görev alabilirler. Kendi işletmelerini kurabilirler. Doğal malzeme ile yapılmış kumaşlara ilginin artması ile yaklaşık 1500 yıllık geçmişi olan ipekböceği yetiştiriciliği ve ipek üretiminin canlandırılması girişimleri de artmaktadır. Bu nedenle iyi yetişmiş ipekböceği yetiştiricilerine duyulan gereksinim de artacaktır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Meslek eğitimi meslek yüksekokullarında verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerinin Çay Teknolojisi, Genel Ziraat, Makine(Tarım Meslek Lisesi), Makine Tarım Teknolojisi, Peyzaj, Tarım Teknolojisi, Süs Bitkileri, Tarım, Ziraat bölümlerinden mezun olanlar “İpek Böcekçiliği” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA-1)” puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitimin süresi 2 yıldır. Eğitim süresince öğrenciler; Zooloji, Botanik, Biyoistatistik, Biyokimya, İpekböcekçiliğine Giriş, İpekböceği Anatomisi ve Fizyolojisi, İpekböceği Barınakları ve Malzeme Bilgisi, İpekböceği Bakım ve Beslenmesi, Bilgisayar Programlama, İpekböceği Genetiği ve Islahı, İpekböceği ve Çevre Toksikolojisi, Yemleme Bilgisi ve Dut Yetiştiriciliği İpek ve İpek Teknolojisi, İşletme Ekonomisi, İpekböcekçiliğinde Kuluçka Bilgisi, İpekböceği Ürünleri ve Pazarlama gibi dersler alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
“İpek Böcekçiliği” ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde “Hayvansal Üretim” programına dikey geçiş yapabilirler.
İpekböceği teknikerliği genellikle bağımsız olarak yapılan bir meslektir. İpekböceği üretimi ve ipeğin pazarlanması konusunda bilgili elemanlar kurdukları işletmeyi geliştirme olanağına sahip olabilirler.
İNŞAAT TEKNİSYENİ
TANIM
İnşaatların duvar örme, çatı yapımı, kaplama, doğrama, sıva, boya, betonarme kalıbı, betonarme demir işlerini inşaat mühendisi ve inşaat teknikeri gözetiminde yürüten kişidir.
GÖREVLER
İnşaat projesinin idari, özel ve teknik şartnamelerini inceler, Kontrol mühendisinden kullanılacak malzemenin cins ve niteliklerini öğrenir, bu malzemelerin cins ve niteliklerinin şartname ve projeye uygunluğunu inceler, Yapılan çalışmaları sürekli izleyerek şartname hükümlerine aykırı uygulamalara müdahale eder, uyarıda bulunur, gerekiyorsa çalışmayı durdurarak mühendise haber verir, İnşaatta yapılan günlük çalışmaları sürveyan defterine yazar, İnşaatla ilgili diğer konularda inşaat mühendisleri ve mimarın vereceği görevi yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Şartname ve projeler, Bilgisayar, Testere, Keser, Rende, Mala, İskarpela, Şakül, Mastar, Terazi (su terazisi), Metre, mira, niva, Sürveyan defteri, ataşman ve röleve defteri, hesap makinesi gibi araç-gereç ve malzemeleri kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İnşaat teknisyeni olmak isteyenlerin; Matematik ve geometri konularına ilgili ve başarılı, Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneklerine sahip, Başkaları ile iyi ilişki kurabilen, Açık havada çalışmaktan hoşlanan, Bedence güçlü ve dayanıklı, Sorumluluk sahibi ve dikkatli kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İnşaat teknisyenleri resmi kuruluşların inşaat bölümlerinde ve inşaat firmalarında çalışırlar ve görevlerini inşaat alanlarında yürütürler. Çalışma ortamı genellikle tozlu, bazen sıcak, bazen soğuktur. İnşaat teknisyeni ayakta çalışır ve işçilerin çalışmalarını denetler. Bu da insanlarla etkileşimde bulunmasını gerektirir. Görevde dikkatsizlik ve ihmal kazalara yol açabilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
İnşaat teknisyenleri kamu sektöründe ve özel inşaat şirketlerinde iş bulabilirler. Bu alanda iyi eğitim gören meslek sahiplerinin özellikle özel sektörde çalışma alanları geniştir. Kamu kurumlarında teknik eleman olarak ve teknisyen unvanı ile çalışmak isteyenlerin iş bulma şansı azdır. Türk inşaat firmalarının yurtdışında iş almaları bu meslek sahiplerinin yurtdışında çalışma olanaklarını artırmıştır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitim yerleri, endüstri meslek liseleri, çok programlı liseler, teknik liseler inşaat ve yapı Anadolu teknik liselerinin İnşaat bölümleridir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Endüstri meslek liselerine; en az ilköğretim okulu mezunu ve okula giriş koşullarına uygun öğrenciler kayıt yaptırabilirler. Endüstri meslek liselerinin 1. sınıfını bitiren ve ilgili mevzuata göre belirlenen başarı puanına ulaşan öğrenciler, kontenjan da olması halinde, 2. sınıftan itibaren teknik liseye devam edebilirler. Anadolu teknik ve Anadolu meslek liselerine girebilmek için; Milli Eğitim Bakanlığı tarafından merkezi sistemle yapılan Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nda başarı sağlamış olanlar başvurabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi endüstri meslek liseleri ve yapı meslek liselerinde 4, bu liselerin bünyesinde bulunan teknik liselerde 4, Anadolu teknik liselerinde ve Anadolu inşaat teknik liselerinde de
4 yıldır. Eğitim süresince; lise genel kültür dersleri yanında, meslek dersleri pratik ve teorik olarak verilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Endüstri meslek liseleri, çok programlı liseler, Anadolu teknik liseleri ve teknik liselerin birinden mezun olanlar istedikleri takdirde, Harita Kadastro, İnşaat, Jeoteknik Teknikerliği, Karayolu Ulaşım ve Trafik, Maden, Mermer Teknolojisi, Mermercilik, Raylı Sistemler Teknolojisi, Restorasyon, Restorasyon ve Konservasyon, Sulama Teknolojisi, Tarımsal Sulama Yönetimi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ayrıca Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip Yapı öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan alırlar.
İNŞAAT MÜHENDİSİ
TANIM
Bina, karayolu, demiryolu, metro, köprü, tünel, rıhtım, baraj, sulama, pis su arıtması gibi yapıları tekniğe uygun ve ekonomik olarak tasarlayan ve yapım çalışmalarını denetleyen kişidir.
GÖREVLER
Yapılması istenen yapının, inşaat alanına uygun olup olmadığını inceler, mühendislik hesapları yapar, bunlarla ilgili projeler hazırlar, gerekli malzeme ve donanımı hesaplar ve yapım araç-gereçleri sağlar, İnşaat projeleri ile ilgili olarak proje ve ihale dosyası hazırlar, Şantiye kurdurur, gerekli insan gücü, malzeme ve araç-gereci sağlar, Uygulamada ortaya çıkan proje hatalarının düzeltilmesine çalışır, Özel ve teknik şartnameler ve sözleşmeler, özel fiyat analizi hazırlar, ihale komisyonuyla birlikte ihale işlemlerini yapar, Geçici ve kesin kabul komisyonlarında yer alarak inşaatın devir, teslim işlemlerinin yapılmasını sağlar, İnşaatla ilgili sorunlarda bilirkişi olarak görev yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Hesap makinesi, bilgisayar, büro çalışmalarında teknik resim çizim aletleri, Ölçme aletleri
(zemin ölçme aletleri, takometre gibi).
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İnşaat mühendisi olmak isteyenlerin; Üstün bir akademik yeteneğe, Sayısal akıl yürütme gücüne sahip, Şekiller arasındaki ilişkileri görebilen (örneğin, bir küpün açılımının nasıl olacağını zihinde canlandırabilen), Fen bilimlerinde özellikle matematik ve fizikte başarılı, Sorumluluk sahibi, dikkatli, Bir işi planlayabilen ve uygulamaya koyabilen, Başkalarını etkileyebilen, Yaratıcı kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İnşaat mühendisi, çizim yaparken büroda, yapım aşamasında inşaatlarda çalışır. Proje mühendislerinin çalışma ortamı rahat olmasına rağmen, şantiye mühendislerinin çalışma ortamı tozlu, gürültülü, yazın sıcak, kışın soğuk olabilir. İnşaatta çalışırken az da olsa kazaya uğrama tehlikesi vardır. Çalışma saatleri düzenli olabileceği gibi hafta sonu çalışması da olabilir. Özellikle büyük firmalarda çalışan meslek elemanları sık sık seyahat edebilirler. Çalışırken tesisat konusuyla ilgili tekniker ve mühendislerle, mimarlarla, teknik ressamlarla, işçilerle iletişimde bulunabilirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
İnşaat mühendisleri, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda görev alabilirler. Genel olarak TC Devlet Demiryolları, Karayolları, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığında çalışmaktadırlar. Kendi işyerlerini açabilirler. Çeşitli inşaat firmalarına bağlı olarak yurt dışında çalışan inşaat mühendisleri de vardır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, liseden sonra Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) ile girilen çeşitli üniversitelerin
“İnşaat Mühendisliği” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bu bölüme girebilmek için Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) yeterli düzeyde “Sayısal (SAY-
2)” puan almak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim süresince; Matematik, Fizik, Kimya, Teknik Resim, Yabancı Dil, Bilgisayar Programlama, Jeoloji, Mühendislik Mekaniği, Mühendislik Ekonomisi, Malzeme Bilimi, İnşaat Mühendisliği Bilgisi Uygulaması, Topografya, Yapı Malzemeleri, Ulaştırma Mühendisliği, Zemin Mekaniği, Hidroloji, İstatistiksel Yöntemler, Zemin Mekaniği, Hidromekanik, Yapı Statiği, Temel Mühendisliği, Su Kaynakları Mühendisliği, Betonarme, Yapım Mühendisliği ve İşletmesi, Çelik Yapılar, Yapı Tasarımı vb. dersleri almaktadırlar. Eğitim sırasında staj zorunluluğu vardır.
MESLEKTE İLERLEME
Kişi temel meslek eğitiminden sonra yatırımcı kuruluşların, meslek odalarının ve büyük firmaların açtığı mesleki eğitim kurslarına katılabilir, üniversitede akademik kariyer yapabilir. Yapı malzemesi, yapı işletmesi, deprem mühendisliği, jeoteknik (yer bilimleri), hidrolik, su yapıları (barajlar, bentler, dalga kıran), yol, demiryolu gibi alanlarda uzmanlaşmak mümkündür.
İNSAN KAYNAKLARI UZMANI (YÖNETİCİSİ)
TANIM
İşletmede çalışacak insan gücünün sayısını ve niteliğini, çalışanların başarısını ve uyum düzeyini artırıcı çalışmaları planlayan ve yürüten kişidir.
GÖREVLER
İşletmenin ihtiyacı olan insan gücünün sayısını ve niteliğini belirler, geleceğe yönelik insan gücü planlaması yapar, İşletmeye başvuranların niteliklerini değerlendirir ve uygun görülenlerin işe alınmasını sağlar, Çalışanların motivasyon ve verimliliklerinin artırılması için gerekli önlemleri belirler, ilgili kişilere bildirir, Çalışanların yaptıkları işlerin nesnel olarak değerlendirilebilmesi için başarı ölçekleri geliştirir, Çalışanların emeklilik, izin, yer değiştirme gibi işlemlerini yürütür, İşe yeni alınanların uyumlarını sağlamak için oryantasyon programları ile çalışanların bilgi ve becerilerini artırıcı hizmet-içi eğitim programları düzenler, eğitim materyallerinin hazırlanmasını sağlar, İşletmenin personel politikasının geliştirilmesi için araştırma yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Çeşitli büro malzemeleri, Telefon, faks, bilgisayar, daktilo vb.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İnsan kaynakları uzmanı olmak isteyenlerin; Üst düzeyde genel yeteneğe, düşüncelerini sözlü ifade edebilme gücüne sahip, Bir işi planlayabilen ve uygulayabilen, Başkalarını etkileyebilen, yönlendirebilen ve ikna edebilen, Sosyal bilimlere özellikle ekonomi ve psikolojiye ilgi duyan, İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, Sorunlara çözüm bulma yeteneğine sahip, Büro işlerine ilgili kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İnsan kaynakları uzmanı, büro ortamında görev yapar ve birinci derecede uğraş konusu insanlardır. İşyerindeki tüm personelle iletişim halindedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Mesleğin çalışma alanları, çeşitli özel kurumlar ve kamu kuruluşlarıdır. Özellikle şirketlerin orta ve üst kademelerinde ihtiyaç duyulan yöneticileri seçen, firmaların politika ve stratejilerini belirleyenler profesyonel yönetim danışmanlık ve insan kaynakları şirketleridir. Bu şirketler insan kaynakları uzmanı istihdam etmektedirler. İnsan kaynakları uzmanlığı kavramı büyük firmalarda yeni yeni tanınmakta ve yerleşmektedir. Bu alanda yetişmiş eleman az olup, ihtiyaç ise giderek artmaktadır. İşyerleri genellikle yabancı dil ve bilgisayar bilen elemanları tercih etmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimini lisans düzeyinde veren herhangi bir eğitim kurumu bulunmamaktadır. Ancak bazı üniversitelerde bu alanda yüksek lisans ve sertifika programları vardır. Ayrıca; işletme, iktisat, kamu yönetimi, psikoloji, çalışma ekonomisi, rehberlik ve psikolojik danışma, halkla ilişkiler ve iletişim bölümlerinden mezun olanlar bu meslekte çalışabilmektedirler. Bununla birlikte KKTC üniversitelerinde “Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu” ve “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi” bünyelerinde “İnsan Kaynakları Yönetimi” programı olarak verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Yüksek lisans ve sertifika programına katılmak için ilgili üniversitelerin belirleyeceği şartları taşımak gerekmektedir. Yukarıda belirtilen diğer programlara girebilmek için ise Öğrenci Seçme Sınavında adı geçen bölümlere girmede gereken türde yeterli puan almak gerekmektedir. “Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu” bünyesindeki “İnsan Kaynakları Yönetimi” için ÖSS”den yeterli “Eşit Ağırlık-1 (EA-1) puanı, “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi” bünyelerindeki “İnsan Kaynakları Yönetimi” ÖSS”den yeterli “Eşit Ağırlık-2 (EA-
2) puanı almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek için liseden sonra en az 4 yıllık üniversite eğitimi söz konusudur. Lisans eğitiminden sonra 2 yıl yüksek lisans yapmak mümkündür. Ayrıca çeşitli sürelerdeki sertifika programlarına da katılmak mümkündür. İnsan kaynakları eğitimi ekonomi, çalışma ekonomisi, psikolojik danışma ve araştırma, istatistik konularına ağırlık verir. Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi bünyelerindeki “İnsan Kaynakları Yönetimi” programı eğitim süresi 4 yıldır.
MESLEKTE İLERLEME
İşyerinin yükselme politikasına göre meslekte ilerleme söz konusudur. Meslek elemanlarının; insan kaynakları müdürlüğü, bölüm yöneticiliği ve daha üst düzey yönetim kademelerine yükselmeleri mümkündür.
İÇ MİMAR
TANIM
Bir mekanı (ev, büro, sinema, lokanta) veya çevreyi (bahçe vb.), müşterinin isteklerini ve ekonomik olanaklarını dikkate alarak sanat ilkelerine uygun biçimde düzenleyen ve döşeyen kişidir.
GÖREVLER
Müşterinin isteklerini ve ihtiyaçlarını saptar, Mekanda yapılması gereken değişiklikleri ve konulacak eşyaları tasarlar, Tasarımın krokisini çizer, Kullanılacak malzemenin ve satın alınacak eşyanın kalitesine göre maliyetini ve işçilik ücretini hesaplar, Dekorasyon malzemelerinin ve mobilyaların satın alınmasında müşteriye yardımcı olur, Mobilyaların, halı ve perdelerin yerleştirilmesini sağlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bilgisayar, Kalem, Rapido ve cetvel takımı ile kırtasiye malzemeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
İç mimar olmak isteyenlerin, Üst düzeyde genel yeteneğe, Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme, renkleri ayırdedebilme, zihinde canlandırabilme gücüne sahip, yaratıcı, Bir işi planlayıp uygulayabilen görsel sanatlara ilgi duyan, Başkalarını etkileyebilen, Eleştiriye ve yeniliklere açık kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İç mimar çalışmalarını; büroda, düzenleyeceği mekanda ve malzemelerin yapılacağı atölyede yürütür. Çalışılan ortam bazen sıcak, bazen de soğuk olabilir. Çalışırken mimar, seramikçi, elektrikçi, ses uzmanı vb. teknik elemanlarla ve müşterilerle iletişim halindedir ve genellikle nesnelerle uğraşır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ OLANAKLARI
İç mimarlar, genellikle özel sektörde çalışma olanağı bulabilirler veya kendilerine ait işyeri açabilirler. İç mimari ve dekorasyon ülkemizde sürekli olarak gelişmektedir. Bu nedenle, gelecekte nitelikli, kendi özgün zevklerini ortaya koyabilen kişilere gereksinim olacaktır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, çeşitli üniversitelerin mühendislik-mimarlık ve güzel sanatlar fakültelerinin “İç Mimarlık”, “İç mimarlık ve Çevre Tasarımı”, “İç Mimari ve Çevre Tasarımı” bölümlerinde verilmektedir. Bu mesleğin eğitim yerlerine, hem özel yetenek sınavıyla hem de ÖSS Sayısal ve ÖSS Eşit Ağırlık puanıyla öğrenci alınmaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bu mesleğin eğitim yerlerine, hem özel yetenek sınavıyla hem de ÖSS Sayısal ve ÖSS Eşit Ağırlık puanıyla öğrenci alınmaktadır. Mesleğin eğitimine girebilmek için, Lise veya dengi okul mezunu olmak, Öğrenci Seçme Sınavı Sonuçlarına Göre Öğrenci alan okullara girebilmek için, Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS), İç Mimarlık bölümü için yeterli “Sayısal (SAY-2)” puan, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı bölümü için yeterli “Eşit Ağırlık (EA-2)” puan almak, Özel yetenek sınavı sonuçlarına göre öğrenci alan okullara girebilmek için ilgili üniversitelerin belirleyeceği ÖSS taban puanı almak ve özel yetenek sınavına katılarak başarılı olmak gerekmektedir. ÖSS’de başarılı olanlar girmek istedikleri fakülteye ön kayıtlarını yaptırarak özel yetenek sınavlarına katılırlar. Adaylar başvurdukları programların tüm yetenek sınavlarına katılmak zorundadırlar. Başarı gösteren adaylar kesin kayıt yaptırmaya hak kazanmaktadırlar.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi, yabancı dilde eğitim yapan üniversitelerde 5 yıl, diğer üniversitelerde 4 yıldır. Eğitimde, Temel Sanat Eğitimi, Fotoğraf, Temel Mimari, Mobilya Tarihi, Bilgisayarda Tasarım, Tasarım, Kuram ve Yönetim gibi dersler alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
İşyerinin özelliğine göre idari ve teknik yöneticilik yapabilirler, Lisans üstü eğitimle sanatta yeterlilik derecesi alabilirler. Çeşitli yarışmalara katılıp ürünlerini tanıtabilirler. Kendi işletmelerini kuranlar başarıları ölçüsünde işletmelerini geliştirebilirler.